شروع کار با پورتها
الان به جايی رسيدهايم که میتوانيم بحث پورتها را شروع کنيم. اولين نکتهای که بايد بگم اين است که ابزاری که به کمک آن با پورتها صحبت میکنيم در همه پورتها يکی است ولی هر پورتی زبان مخصوص خود دارد (درست مثل زبانهای مختلف در جهان که همشون از طريق زبان و دهان ادا میشن ولی هر کدام روش خاصی برای ارتباط برقرار کردن دارند). پس ما برای کار با پورتها بايد زبان هرکدام را ياد بگيريم.
بحث بعدی اين است که وقتی میگيم يه پورت بازه بايد توجه کنيد که برنامهای روی آن کامپيوتر نصب شده و اون پورت را باز کرده است (پورتها خود به خود باز نمیشوند). يک سری پورتها توسط خود سيستمعامل باز میشوند (يعنی به محض نصب سيستمعامل که خودش هم درواقع يه نرمافزاره) و نيازی نيست که برنامه ديگری برايش نصب کنيم. در مقابل، بعضی پورتهای ديگر توسط برنامههای جانبی باز میشوند.
به عنوان مثال وقتی میگم که پورت ۲۵ روی يک ip باز است، اين معنی را دارد که برنامهای روی اون کامپيوتر خاص وجود دارد که پورت ۲۵ را باز کرده و من وقتی از طريق کامپيوتر خودم با آن پورت کار میکنم در واقع دارم با آن برنامه خاص (که اون پورت را باز کرده) صحبت میکنم.
حالا يه سوال پيش میآد که چرا اصلا يه نرمافزار بايد پورت باز کنه و اينکه کدام نرمافزارها بايد پورت باز کنند؟
جواب اين است که هر برنامهای که بخواهد از طريق شبکه (يعنی از راه دور اصطلاحا remote) قابل دسترس باشه بايد يه پورت باز کنه. پس يک برنامهای که نيازی به برقراری ارتباط شبکهای ندارد (مثلا يه نرمافزار گرافيکی) نبايد و نشايد که پورت باز کند.
بايد ببينيم که از طريق چه برنامهای میتوان با پورتها صحبت کرد ( البته با هرکدام به روش خودشان )؟
برای اينکار از دو نرمافزار به نامهای telnet و nc استفاده میکنيم. telnet که در خود سيستمعامل وجود دارد و nc را هم که جلسه قبل داونلود کرديم.
حالا چگونه از اين دو نرمافزارها میتوان استفاده کنيم؟
۱- استفاده از telnet :
اگر بخواهيم با ip ای به شماره 194.225.184.13 از طريق پورت 25 صحبت کنيم بايد بنويسيم:
telnet 194.225.184.13 25
و بعد اينکه ارتباط برقرار شد بايد شروع کنيم و از طريق زبان پورت ۲۵ با آن صحبت کنيم.
۲- استفاده از nc :
اگر بخواهيم همان کار را با netcat انجام دهيم، بايد بنويسيم:
nc -v 194.225.184.13 25
و بعد از برقراری ارتباط شروع به صحبت کنيم.
◊ با پورت ۱۳ صحبت کنيم
نام ديگر اون daytime است و کارش هم اينه که زمان و تاريخ رو در اون کامپيوتر به ما میده. اين پورت اصولا خيلی سر راسته. فقط کافيه که بهش وصل شيم تا اطلاعاتشون بيرون بريزه. البته اين پورت رو خيلی از کامپيوترها بسته است. (يادتون باشه که وقتی میتوان با يه پورت کار کرد که باز باشد).
حالا میخوايم با پورت ۱۳ از ip شماره 194.225.184.13 صحبت کنم. يکی از اين دو دستور را مینويسم:
telnet 194.225.184.13 13
nc -v 194.225.184.13 13
البته در آن دستورات به جای عدد ۱۳ میتوان معادلش را نوشت که daytime است.
و جواب میشنوم:
11:35:33 AM 10/5/2002
بله، با اين پورت ارتباط برقرار کرديم و اطلاعاتش رو دريافت کرديم. اين اطلاعات معمولا به درد اين میخورد که مکان جغرافيايی اون کامپيوتر را حدس بزنيم (البته اگر زمان اون کامپيوتر صحيح باشد). به عنوان مثال اين کامپيوتر خاص در ايران است چون ساعتش همزمان با ايران است.
◊ با پورت ۷ صحبت کنيم
اسم اين پورت echo است. من اين پورت رو پورت ميمون میگم چون هرچی که شما براش بنويسيد را تقليد میکنه و همانها را براتون پس میفرستد. مثلا من به پورت ۷ کامپيوتری با ip شماره 194.225.184.13 تلنت يا nc میکنم.
telnet 194.225.184.13 7
nc -v 194.225.184.13 7
بعد از برقراری ارتباط، هر چی من بنويسم، اون برام پس میفرسته. مثلا اگه تايپ کنم Ali1000 و Enter بزنيم، جواب میشنوم، Ali1000 ... خودتون امتحان کنيد تا ببينيد. برای تمام شدن کار بايد دکمه Ctrl+C را فشار دهيم تا اين ميمون بازی تموم بشه.
پس کار کردن با اين پورت هم زياد سخت نيست.
پورت ۸۰ چيست؟
پورت ۸۰ يکی از مهمترين پورتهاست. دنيای وب (صفحات اينترنتی) بر اساس همين پورت کار میکنه. توضيح اينکه وقتی به يه سايت وصل میشيم و صفحه وب را درخواست میکنيم، در واقع مرورگر اينترنتی به پورت ۸۰ اون کامپيوتر وصل میشه و اطلاعات رو میگيره (البته بعد از گرفتن اطلاعات اون رو تفسير میکنه و به صورت يه صفحه نشون میده - دقت کنيد که اطلاعات در واقع به صورت يک سری تگ HTML است ).
با پورت ۸۰ صحبت کنيم
حالا ما میخواهيم با پورت ۸۰ يک کامپيوتر صحبت کنيم ولی به کمک telnet و nc.
اول بايد يه connection (اتصال) با پورت ۸۰ برقرار کنيم (مثلا برای سايت hotmail.com بايد بنويسم):
telnet www.hotmail.com 80
nc -v www.hotmail.com 80
پس اول بايد يکی از دستورات بالا را استفاده کنيم. من هميشه توصيهام استفاده از nc بوده و خواهد بود.
حالا بايد شروع به صحبت با پورت ۸۰ کنيم. من فعلا دو تا جمله براتون میگم و بقيهاش بمونه واسه بعد. دقت کنيد که موقع کار با پورت ۸۰ با تلنت (نه nc) دستوراتی که ما مینويسيم، نمايش داده نمیشود ولی کار میکنه.
۱- اولين جمله اينه: GET / HTTP/1.0 و بعدش دوتا Enter
به فاصلهها دقت کنيد. دو طرف / ی که بعد از GET است، فاصله وجود دارد. اين جمله به پورت ۸۰ میگه که هرچی در header داره، نشون بده. و جواب میشنوم:
HTTP/1.0 302 Moved Temporarily
Server: Microsoft-IIS/5.0
Date: Thu, 05 Dec 2002 12:02:51 GMT
Location: http://lc2.law5.hotmail.passport.com/cgi-bin/login
X-Cache: MISS from cache5.neda.net.ir
Connection: close
۲- دومين جمله اينه: GET / what/ever و بعدش دوتا Enter
به فاصلهها دقت کنيد. اين دستور باعث ميشه که هر چی داره، رو کنه.
البته توجه کنيد که ما مسير را مشخص نکرديم. اين حالت که بدون مسير است خيلی وقتها کار نمیکنه (مثل همين مثال !!)
گاهی پيش میآد که يک سری دستورات خاص را هميشه بايد پشت سرهم به يه پورت خاص بفرستيم و بخواهيم در وقت صرفهجويی کنيم. مثلا همين جمله GET / HTTP/1.0 و دو Enter پشت سرهم که هميشه استفاده میکنيم. در اين موارد میتوان اين دستورات را در يک فايل تايپ کرد (همراه با Enter ها که بايد موقع نوشتن حتما بزنيد) و بعد مثلا با نام ali.txt ذخيره کنيد و بعد يکی از دستورات زير را بنويسيم:
nc -v www.far30.com 80 < ali.txt
type ali.txt | nc -v www.far30.com 80
که همان کارهای بالايی را انجام ميده.
حالا ميخوام مسير رو مشخص کنم
مثلا فرض کنيد که ميخوام فايلي به اسم index.html را از مسير startup در سايتي به اسم www.site.com داونلود کنيم. اول يه nc ميکنيم به سايت. بعد مينويسيم:
GET /startup/index.html HTTP/1.0
بعد دو تا Enter ميزنيم.
اين مثال نشون ميده که چطوري مسير رو ميشه مشخص کرد. همين کار رو ميتونيم براي فايلهايي مثل فايلهاي گرافيکي و ... انجام بديم و حتي ميتونيد اطلاعاتي که ميرسه رو در يک فايل ذخيره کنيد. براي اينکار مينويسيد:
nc -v www.site.com 80 > index.html
(اين کاري که کرديم با موردي که در بالا نوشتيم فرق ميکنه! در بالا دستورات GET رو تو يه فايل مينوشتيم و ميفرستاديم که اجرا بشه ولي الان داريم نتايجي که بر ميگرده رو در يک فايل ذخيره ميکنيم!) ميشه اين دوتا رو ترکيب کرد مثلا نوشت:
nc -v www.site.com 80 < dastoorat.txt > index.html
پورت ۷۹ چيست؟
پورت ۷۹ را پورت finger ميگويند. کاربرد اين پورت به اوايل ايجاد اينترنت برميگرده و کاربردش مخصوص سيستمعامل يونيکس بودهاست (الان هم تقريبا فقط در خانواده سيستمهای يونيکس اين پورت قابل استفاده است).
وقتي اين پورت روی سيستمعامل يونيکس باز باشه، ميشه با يک request ساده فهميد که از بين کساني که در آن سيستم account دارند، کدامها on هستند (يعني کدامها به سيستم login شدهاند). برنامهاي که پورت ۷۹ رو در يک سيستم باز ميکنه، finger server ميگن و چون مختص سيستمعامل يونيکس است، ميتونين از عبارت Finger Deamon استفاده کنين. حالا که پورت ۷۹ روي سيستم باز شد، شما ميتونين با اون ارتباط برقرار کنين.
با پورت ۷۹ صحبت کنيم
همانطور که ميدانيد، براي صحبت کردن با پورتها از دو برنامه telnet و nc ميشه استفاده کرد. در مورد پورت ۷۹ يه نرمافزار ديگر به نام finger در تمام سيستمعاملهای يونيکس و برخي سيستمعاملهاي ويندوز وجود دارد که علاوه بر دو برنامه قبلي، اونم ميشه به کار برد.
فرض کنيد که ميخوام با پورت ۷۹ در کامپيوتری به اسم router2.iums.ac.ir ارتباط برقرا کنم. برای اين کار يکي از سه دستور زير را استفاده ميکنم:
telnet router2.iums.ac.ir 79
nc -v router2.iums.ac.ir 79
finger .@router2.iums.ac.ir
دقت کنيد که در دو دستور اول شماره پورت مشخص شده ولي دستور آخري نه، چون دستور finger فقط براي همينکار استفاده ميشه و نميتوان باهاش با پورت ديگهای ارتباط برقرار کرد. ضمنا به ساختار دستور آخر توجه کنيد. بعد از اجرای دستور، جواب ميشنوم:
Line User Host(s) Idle Location
33 tty 33 whgh Async interface 0
34 tty 34 najahan Async interface 0
35 tty 35 sadf Async interface 0
36 tty 36 abokho Async interface 0
38 tty 38 whgh Async interface 0
39 tty 39 bzamani Async interface 0
40 tty 40 saeedmah Async interface 0
41 tty 41 mfaizi Async interface 0
42 tty 42 gourabi Async interface 0
43 tty 43 farhadz Async interface 0
44 tty 44 arbks Async interface 0
45 tty 45 mhalavi Async interface 0
46 tty 46 farhood Async interface 0
47 tty 47 staavoni Async interface 0
48 tty 48 whgh Async interface 0
* 66 vty 0 idle 0 217.218.84.58
Interface User Mode Idle Peer Address
نکته مهم اين است که اطلاعاتي که به کمک پورت ۷۹ به دست ميآد، خيلي بستگي به سروري داره که اين اطلاعات رو ميفرسته. بعضي از سيستمها علاوه بر نام افراد (username) که در اين مثال ديده ميشه، نام و نام خانوادگي افراد، ساعت و محل login کردن و ... را نمايش ميدهند. اما چيزي که هميشه وجود دارد و مشترک است، username هاست که از نقطه نظر يک هکر بسيار ارزشمند است. در اين مثال ما اکانتهايي به اسم najahan ،whgh و ... در اين سرور وجود دارد و افراد مربوطه در حال حاضر login کردهاند. اگر اکانتي موجود باشد ولي فرد مورد نظر در حال حاضر از آن اکانت وارد نشده باشد، نمايش داده نميشود. اين ليست فقط براي اکانتهای فعال است. پس نتايجي که شما در ارتباط با اين سرور کسب ميکنيد، با نتايجي که من نوشتم متفاوت خواهد بود.
اين اطلاعات به چه دردي ميخورد؟
اول اينو بگم که finger کردن، جزئي از مراحل Enumeration است (البته در حالت کاربرد legal يا قانوني). منظور از عبارت Enumeration يا به طور خلاصه Enum، پيدا کردن ليست کاربران است.
+ فرض کنيد ميخواهيد يک ليست از پسوردها را تست کنيد تا اينکه يکي شانسي درست در بياد (درست مثل دزدها که يه سري کليد را تست ميکنن که يکي به قفل بخوره و باز کنه!) حالا سوال اينه که اين پسوردها رو برای چه username ي تست ميکنيد؟ جواب، username هايي است که با Enumeration به دست اومده است. پس اول با Enumeration يه ليست پيدا ميکنيد و بعد تعداد زيادی پسورد رو روش تست ميکنيد (روش اين کارو بعدا ميگم).
+ کاربرد بعدی finger در رابطه با يک سري اکانتهاي خاص است. من هميشه وقتي به يک اکانت به اسم guest برخورد ميکنم، هميشه پسوردهای guest يا libguest يا myguest و ... رو تست ميکنم که گاهي جواب ميده. همينطور در مورد اکانتي به اسم demo پسورد demo را تست ميکنم و ... معمولا موسسات بزرگ پر است از اين username هاي عمومي که حدس زدن پسورد مربوطه کار مشکلي نيست.
+ گفتم که بعضي سرورهاي finger نام و نامخانوادگي افراد را هم برايمان ميفرستند. چون بعضي از افراد متاسفانه يا خوشبختانه از اين اطلاعات براي پسوردشون استفاده ميکنند، ميتونه مفيد باشه.
+ يک کاربرد ديگه و البته بسيار مهم موقعي است که مثلا ميخواهيد يک سري پسورد رو روي يک اکانت خاص تست کنيد. من هميشه اول يک finger ميکنم که مطمئن بشم که فرد در حال حاضر login نکرده باشد و بعد اين کار رو شروع ميکنم ( يعني انقدر صبر ميکنم که ديگه آن اسم خاص در finger نمايش داده نشه يعني طرف مقابل logout کرده باشد
پورت ۲۱ چيست؟
پورت ۲۱ رو پورت ftp ميگن. ftp مخفف عبارت file transfer protocol است يعني پروتکل انتقال فايل. کاربرد اين پروتکل و اين پورت از زماني وجود داره که حتي وب (پورت ۸۰ ) هم چندان عمومي نشده بود. پس ميتونم بگم که يه پروتکل باستاني هستش. وقتي ميخواهيد با يک سرور از طريق اين پروتکل صحبت کنيد، بايد مطمئن بشين که سرويس مربوط به ftp روي اون کامپيوتر فعال باشه. به عبارت ديگه بايد يک ftp server روي اون کامپيوتر در حال اجرا باشه. حالا شما با اون کامپيوتر ميخواين ارتباط برقرار کنين، پس شما بايد از يک ftp client استفاده کنيد. پس شما کلاينت هستيد و دستگاه مقابل سرور!
حالا شايد بپرسين که کار ftp چيست؟
ftp براي انتقال فايل به کار ميره و اين انتقال فايل در دو جهت ممکنه که upload و download گفته ميشه. براي اينکه اينها رو قاطي نکنيد با هم فرض کنيد که کامپيوتر سرور بالای سر شما قرار گرفته، پس وقتي فايل رو از اون ميگيريد، فايل به سمت پايين ميآد (download) و وقتي فايل رو براي سرور ميفرستيد، حالت برعکس ميباشد و بهش ميگيم، upload کردن. و هر دو عبارت نوعي انتقال فايل محسوب ميشه. دقت کنيد که انتقال فايل از طريق پروتکلهاي ديگهاي هم امکانپذيره مثل web و ... ولي ما بحثمون همين پروتکل ftp است.
عبارت ديگهاي که راجع به اين پورت بايد ياد بگيريد، عبارت anonymous است. براي توضيح اين عبارت اول بايد بگم که وقتي شما ميخواهيد با سرور ارتباط برقرار کنيد، همينطوري کشکي که نيس! براي ارتباط با سرور از شما username و password پرسيده ميشه و اگه درست باشه ميتونين فايلها رو upload و download کنيد و تغيير بديد ( پس ميبينيد که اين پروتکل پروتکل حساسي است و اگه هک بشه خيلي کارها ميشه باهاش کرد). اين حالت که گفتم در حالتي ممکنه که شما username و password داشته باشيد. اما گاهي پيش ميآد که username و password نداريم و ميخوايم با پورت ftp يک سرور يا سايت ارتباط برقرار کنيم. در اين حالت معمولا فقط اجازه download به ما داده ميشه و اجازه upload و يا اعمال تغييرات در فايلها رو نداريم و اونو حالت anonymous يا ناشناس ميگن. در اين حالت وقتي از ما username خواسته ميشه، عبارت anonymous را تايپ ميکنيم و بعد که پسورد پرسيده ميشه، شما بايد E-mail تون رو وارد کنيد، ولي من ميگم که به جاي E-mail واقعي تون يه E-mail الکي بنويسين مثلا alaki@dolaki.com !!
آدرسي که براي ftp با يه سرور استفاده ميکنيم به چه شکلي است؟
آدرسي که استفاده ميکنيم بستگي به سرور داره ولي معمولا ساختار ثابتي داره. ( اگه يادتون باشه واسه web مثلا مينوشتيم، www.far30.com ) حالا براي ftp مينويسيم، ftp.far30.com پس مثلا براي سايت sazin.com مينويسيم، ftp.sazin.com که آدرس ftp سايت ميشه.
- چطوري يه سرور پيدا کنم که سرويس ftp روي اون فعال باشه؟
اين سوال دو حالت داره:
۱- ميخواهيد به صورت anonymous وارد بشين يعني username و password ندارين. براي اين حالت ميتونين از خيلي از سايتها استفاده کنيد. مثلا ميتونين از ftp.microsoft.com استفاده کنيد يا سايتهاي ديگه.
۲- اگه ميخوايد به صورت غير anonymous کار کنيد، حيطه عملتون محدود به سايتهايي ميشه که username و password واسه اون دارين. مثلا اگه شما سايتي روي اينترنت داشته باشيد ( چه سايت پولي و چه سايت مجاني مثلا در netfirms و geocities و ... ) به شما يک آدرس ftp و يک username و password تعلق ميگيره که از طريق اون کار ميکنيد. اگه سايت نداريد، ميتونيد يک سايت مجاني درست کنيد. مثلا ميتونيد از سايت geocities.com که متعلق به ياهو است استفاده کنيد. يا از سايتهای netfirms.com يا freeservers.com و... ولي بههر حال در يکي از اينها ثبتنام کنيد و username و password بگيريد. آدرسهاي ftp آنها هم که بهصورت ftp.geocities.com يا ftp.netfirms.com و... خواهد بود. (از من نخواين که طريقه ثبتنام در اين سايتها رو هم به شما ياد بدم! کار خيلي راحتيه.)
- با پورت ۲۱ صحبت کنيم
فرض کنيد من از يک سايت فرضي استفاده ميکنم که آدرس ftp اون باشه: ftp.somesite.com و username من باشه ali1000 و پسوردم هم يه چيزه ديگه باشه. حالا ميخوام از طريق پورت ۲۱ با اين سايت ارتباط برقرار کنم. در مورد اين پورت ديگه از nc و telnet استفاده نميکنم، بلکه از برنامهاي که در تمام ويندوزها هست، به اسم ftp کمک ميگيرم. در command prompt مينويسم:
ftp ftp.somesite.com
و جواب ميشنوم:
Connected to somesite.com.
220 somesite Microsoft FTP Service (Version 5.0).
User (somesite.com:(none)):
دقت کنيد که اين سايت ftp server اش از نوع Microsoft است، پس اين سرور از سيستمعامل ويندوز استفاده ميکنه ( دونستن اين نکات لازم نيست، ولي من توصيه ميکنم که هميشه به جزئيات توجه کنيد) دقت کنيد که از من username رو ميخواد، پس مينويسم: ali1000 و Enter رو فشار ميدم. جواب ميآد:
331 Password required for ali1000.
Password:
حالا ازم پسورد ميخواد و پسورد رو تايپ ميکنم. جواب ميشنوم:
230 User ali1000 logged in.
ftp>
اين نشون ميده که تونستم با پورت ۲۱ کامپيوتر مقابل ارتباط برقرار کرده و اصطلاحا يک session يا نشست! باهاش داشته باشم. اگه username يا password اشتباه بود، اون موقع ميگفت:
530 User ali1000 cannot log in.
Login failed.
ftp>
من فرض ميکنم که session با موفقيت برقرار شده، حالا تايپ ميکنم:
ftp> help
و جواب ميشنوم:
Commands may be abbreviated. Commands are:
! delete literal prompt send
? debug ls put status
append dir mdelete pwd trace
ascii disconnect mdir quit type
bell get mget quote user
binary glob mkdir recv verbose
bye hash mls remotehelp
cd help mput rename
close lcd open rmdir
اينها ليست دستوراتي است که ميتونيد استفاده کنيد. من فقط اونهايي که به صورت bold مشخص کردم رو توضيح خواهم داد. بقيه دستورات کمتر به کار ميرن.
- دستورات پايه براي اين پورت کدامند؟
+ دستور help و ?
دستور help رو همين الان استفاده کرديم. دستور ? هم معادل اونه.
+ دستور dir و ls
اين دو دستور نشون ميدن که در محل فعلي در سرور چه فايلها و فولدر (دايرکتوری) هايي وجود دارد. فرقشون اينه که وقتي از dir استفاده ميکنيد، اطلاعات بيشتري علاوه بر نام فايلها و فولدرها به ما ميده. من نوشتم dir و جواب شنيدم:
200 PORT command successful.
150 Opening ASCII mode data connection for /bin/ls.
12-28-02 02:18AM < DIR> db
12-28-02 02:19AM < DIR> Special
03-08-03 03:18AM < DIR> www
226 Transfer complete.
ftp: 135 bytes received in 0.02Seconds 6.75Kbytes/sec.
ملاحظه ميفرماييد که سه تا فولدر (دايرکتوري) اينجا هست. (اگه با دستور dir آشنا نيستيد، يک کتاب داس بخونيد). اينها فولدر هستند چون عبارت < DIR> جلوي اونها نوشته شده است. نام اين فولدرها عبارتند از db و special و www
+ دستورات مرتبط با کار روي فولدرهايي که روي سرور (نه روي کامپيوتر خودمون) هستند، عبارنتد از:
cd يا chdir ==> اين دستور براي وارد شدن داخل يک فولدر به کار ميره.
mkdir ==> اين دستور براي ساختن يک فولدر جديد به کار ميره.
rmdir ==> اين دستور براي پاک کردن يک فولدر موجود به کار ميره (به شرطي که آن فولدر خالي باشد)
براي کار با هر کدوم از اين دستورات کافي است، دستور مورد نظر را نوشته و بعد از يک کاراکتر فاصله، نام فولدر را بنويسيد، مثلا اگه بخوام وارد فولدر www بشم، مينويسم:
cd www
و جواب ميشنوم:
250 CWD command successful.
ftp>
اين جواب به آن معني است که وارد فولدر (دايرکتوري) www شدهام. حالا دوباره دستور dir را استفاده ميکنم و جواب ميگيرم:
200 PORT command successful.
150 Opening ASCII mode data connection for /bin/ls.
12-28-02 02:18AM < DIR> _private
02-17-03 04:15PM 61982 1.jpg
12-28-02 02:19AM < DIR> aspnet_client
12-28-02 02:19AM < DIR> cgi-bin
12-29-02 06:27PM 11285 default.asp
12-28-02 02:19AM < DIR> images
12-28-02 02:18AM 2494 postinfo.html
226 Transfer complete.
ftp: 1438 bytes received in 0.28Seconds 5.12Kbytes/sec.
ftp>
ملاحظه ميکنيد که سه تا فايل و سه تا دايرکتوري داريم. اونهايي که جلوشون نوشته < DIR> دايرکتوري هستند و اونايي که اين عبارت رو ندارند و جلوشون يه عدد نوشته شده ( که بيانگر حجم هر کدومشون هست ) فايل ميباشند.
در مورد دستور cd اگه بنويسم .. cd به فولدر قبلي بر ميگرديم، مثلا الان که تو فولدر www هستيم اگه .. cd رو بنويسم، يک فولدر به عقب برميگردم ( به حالت قبل از ورود به www )
يه دستور ديگه هم راجع به فولدرها هست و اونم دستور pwd است. اين دستور نشون ميده که ما الان تو کدوم فولدر از فولدرهاي سرور هستيم.
+ دستورات مرتبط با فايلها عبارنتد از:
delete يا dele ==> اين دستور براي پاک کردن يک فايل به کار ميره.
rename ==> اين دستور براي عوض کردن نام يک فايل به کار ميره.
مثلا اگه بخوام فايل default.asp رو پاک کنم، مينويسم delete default.asp
اگه بخوام فايل default.asp رو به index.htm تغيير نام بدم، مينويسم rename default.asp index.htm
+ دستورات مرتبط با فولدرهاي کامپيوتر خودمان:
اول دقت کنيد که در مورد پورت ۲۱ وقتي ميگوييم در کدام فولدر قرار داريم، اين مسئله دو معني داره. حالت اول محل فعلي ما روی سرور است. يعني کجاي سرور هستيم. تمام دستوراتي که راجع به فولدرها گفتم براي کار روي فولدرهاي سرور است. حالت دوم محل فعلي ما در کامپيوتر خودمون است. فرض کنيد که وارد فولدري در کامپيوتر سرور شدهايم والان ميخوايم فايل را داونلود کنيم به کامپيوتر خودمون. براي اينکه فايل به فولدر درستي در کامپيوتر خودمون منتقل بشه، بايد وارد يک فولدر خاص در کامپيوترمان بشيم. دستور مرتبط با اون دستور lcdاست. مثلا اگه بخوام وارد فولدر araz از درايو :C بشم، مينويسم:
lcd c:/araz